"Maar dan is er niets aan de hand..." Als je hond soms wel en soms niet uitvalt

Honden die uitvallen, herkennen we allemaal. Ze blaffen, trekken aan de lijn, laten hun lip zien, grommen en bijten of snappen misschien. Niet iedere hond laat al deze signalen zien, sommige beperken zich tot alleen blaffen of aan de lijn trekken, anderen laten het volledige plaatje zien. Maar daarvoor gebeurt er bij een hond ook al een heleboel. En dat zien we vaak niet.

Als ik met een eigenaar praat over haar uitvallende hond, hoor ik vaak: “maar dan is er niets aan de hand.”
Ook in een cursus of een workshop, is dat een veel uitgesproken zin. Eigenaren gaan (onbewust) op zoek naar het moment dat een hond het gedrag in al zijn uitersten te zien is. Ervan uitgaande dat dat gedrag het probleem is. Maar in mijn ogen is dat een belangrijke denkfout.
 

Ik zie het zo; als een hond uitvalt, kun je dat vergelijken met schreeuwen zoals wij mensen dat doen. Bijvoorbeeld als we bang zijn of ergens van schrikken. Als wij bang zijn, kunnen we weglopen van datgene waar we bang voor zijn (ontwijken/vluchten), we kunnen stil gaan zitten en net doen of het er niet is (bevriezen), humor inzetten om onze angst te verbloemen (fiddle about) of bv. schreeuwen (vechten). Ook honden hebben deze vier “copingmechanismes”.

Maar voordat je iets van die vier dingen doet als je bang bent, gebeurt er onderhuids ook al van alles. Want ga maar bij jezelf na; hoe bang moet je zijn om te vluchten, bevriezen, humor in te zetten of te schreeuwen? Als ik naar mezelf kijk; best bang..
Voordat ik dat doe, kan ik iets ook al best wel eng vinden. Maar als je me niet kent, zul je dat niet aan me zien. Mensen die me wel goed kennen, zullen het zien aan mijn lichaamstaal.
Maar anderen zullen zeggen: “er is niets aan de hand”.

Voor onze honden geldt hetzelfde.
Als ze uitvallen (of bevriezen, vluchten of fiddle about-en), weet je zeker dat ze bang zijn. Maar het kan ook best zijn dat ze in een andere situatie het ook eng vinden, maar nog niet “helemaal uit hun plaat gaan”. Wij omschrijven dat als “niets aan de hand”, omdat we ons focussen op het uitvalgedrag dat voor ons een probleem is.
Maar de emotie die de hond ervaart als aanleiding voor het uitvallen, is voor de hond een probleem.
En er is dan dus wel degelijk iets aan de hand! 

Het valt niet altijd mee om dit te herkennen. Een mooie leidraad is de ladder van agressie; als je signalen ziet in het groen of geel of oranje, neem ze serieus. Je hond geeft aan de situatie lastig te vinden.

Sommige honden laten zelfs deze signalen niet zien als ze de situatie spannend vinden. Of we zijn zelf niet zo heel goed in het herkennen ervan. Gebruik dan vooral je gezonde verstand.

Als een hond reageert op onbekende honden in het bos, is het heel reeel om aan te nemen dat hij honden tijdens een tentoonstelling, een workshop of een groepswandeling ook niet grappig vindt. Het feit dat hij dan niet uitvalt, kan komen doordat er zoveel prikkels zijn dat hij niet weet waar te beginnen met reageren.
Het kan ook zijn dat hij uit de context in het verleden geleerd heeft dat de situatie minder bedreigend is dan in de situatie dat hij uitvalt. Dat kan. Maar de kans dat hij echt plezier beleeft aan een situatie met prikkels die hij op een ander moment bedreigend vindt, is niet heel erg groot. Dus ondanks dat er dan voor ons “niets aan de hand” is, is er een redelijke kans dat je hond dat heel erg anders ervaart. 

Ik vind het verstandig om, als je je hond wilt helpen en het uitvallen wilt stoppen, zoveel mogelijk elke vorm potentieel negatieve ontmoeting, te vermijden. Ook als je hond misschien niet écht uitvalt in die situatie, maar je eigenlijk als je goed nadenkt wel zou kunnen bedenken dat er een kans is dat je hond het niet leuk vindt.
Dat alleen is natuurlijk niet de oplossing.
Om de emotie van je hond te veranderen, zul je moeten gaan trainen. Maar het begint bij het vermijden. Niet alleen van situaties die voor ONS een probleem zijn, maar ook die situaties die voor de hond een probleem zijn.

Wil je weten hoe je dat doet?
Kijk dan hier voor meer informatie!

Dit artikel is geschreven door Monique Bladder, hondengedrag-specialist. Overname zonder toestemming is niet toegestaan. Delen van de link naar dit artikel via social media wordt op prijs gesteld!