Hoeveel stress heeft jouw hond?

Stress is een natuurlijk verschijnsel.

Sterker nog; om te kunnen overleven is het gezond om af en toe een beetje stress te hebben die aanzet tot actie. Dat geldt ook voor honden. Ook hun leven gaat niet altijd over rozen, hoe goed je als eigenaar ook je best doet. Toch is het goed om het fenomeen stress eens onder de loep te nemen, zodat je zeker weet dat je hond niet teveel stress heeft..

Wat is stress?

Om te kunnen bepalen of je hond teveel stress heeft, is het goed er eerst eens bij stil te staan wat stress nu eigenlijk is. Het wordt omschreven als een verandering in het chemische en fysiologische evenwicht (homeostase), die kan worden veroorzaakt door fysieke of emotionele factoren. Dit resulteert in psychologische, gedragsmatige, hormonale en immuniteitseffecten die het doel hebben om met de stress om te gaan.*

Kortom; stress is wat er in het lijf van een hond gebeurt als er iets is dat zijn fysieke of mentale evenwicht verstoord. Het zet zijn lichaam aan tot actie (met behulp van bv. cortisol en adrenaline) op allerlei vlakken zodat dat evenwicht weer hersteld kan worden. Een hond kan uiteindelijk weer van de stress af komen, doordat inwendig iets gebeurt met zijn hormonen en weerstand of doordat hij iets doet. Stress kan een effect hebben op de korte termijn. Een hond die plotseling schrikt van een hard geluid, maar daarna herstelt heeft even stress. Een hond die in zodanige omstandigheden leeft dat zijn lichaam de hele tijd bezig is met het herstellen van het evenwicht, heeft chronische stress (zie ook dit artikel).

Hoe herken je stress?

Hoe zie je dan of een hond stress (acuut en/of chronisch) heeft? Hier zijn wat aanwijzingen:
• Lichaamstaal; hijgen, gapen, pootje heffen, tongelen, schudden, niezen, haren verliezen etc
• Probleemgedrag, bv. angst, agressie, obsessief gedrag
• Relatief weinig slapen (een hond slaapt gemiddeld zo’n 16 per 24 uur)
• Hyperactief, druk, weinig rust
• Lichamelijke klachten als maag-darmproblemen, problemen met eten en drinken (teveel, te weinig, pica, coprofragie) en huidproblemen
LET OP: je kunt niet zeggen dat als je hond aan één van bovenstaande punten, je hond met zekerheid stress heeft. Om tot die conclusie te komen, heb je een compleet beeld nodig!

Een hond heeft, zoals eerder al gezegd, ook wel eens stress. En als dat af en toe is en een hond herstelt, is er niets aan de hand. Het wordt wat anders als de hond geregeld een of meerdere van bovenstaande aanwijzingen gaat vertonen. Dan bestaat er de kans dat de hond meer stress ervaart dan gezond is voor hem. Als je twijfelt, schakel dan de hulp in van een gedragstherapeut!

Voorkomen onnodige stress

Als eigenaar kun je een aantal maatregelen nemen om te voorkomen dat je hond onnodige stress ervaart:
* Zorg voor voldoende beweging; een gemiddelde (!) hond heeft baat bij een onaangelijnde wandeling van 1 tot 1,5 uur per dag en 3 tot 4 kortere uitlaatbeurten van 15-20 minuten

• Creeer geen marathon-loper! Als je hond meer dan 3 uur per dag beweging nodig heeft, is het goed eens kritisch te kijken naar zijn stressniveau. Het is zeker niet per definitie zo dat hij dan stress heeft, maar het zou wel een duidelijke aanwijzing kunnen zijn.
• Probeer een goede mix te hanteren van de plaatsen waar je je hond uitlaat, wissel prikkelrijke en prikkelarme omgevingen in een week met elkaar af zodat je hond ook de gelegenheid krijgt om eens echt rustig te wandelen zonder met van alles in zijn omgeving bezig te (hoeven) zijn. Als je hond makkelijk stress heeft of bang is, is er helemaal niets mis mee om een “saaie” wandeling te maken. Hoe voorspelbaarder de omgeving is, hoe beter het voor de hond is.
• Minstens net zo belangrijk als voldoende beweging; geef je hond iets om over na te denken! Doe elke dag enkele oefeningen met hem (die hij en jij leuk vinden), laat hem overal door het huis koekjes zoeken of doe bv. hersenwerk met hem.
• Hou je binnen het huishouden allemaal aan dezelfde regels. Daarbij maakt het in feite niet uit wat die regels zijn, maar wel dat er duidelijkheid is. Hoe voorspelbaarder de omgeving van een hond is, hoe minder stress hij heeft (dit heeft dus NIETS te maken met dominantie!)
• Zorg voor voldoende rust, zodat je hond ook kan herstellen van dingen die hij meegemaakt heeft.
• Ga zoveel mogelijk confrontaties met prikkels die je hond moeilijk vindt, uit de weg. Daarmee los je inderdaad het probleem niet op (dat doe je namelijk met training) maar je zorgt er wel voor dat je hond niet nog meer stress opbouwt als gevolg van die confrontaties. Dat maakt de weg naar een oplossing een stuk korter.
• Heeft je hond problemen zoals angst, agressie, obsessief gedrag of maar zelden tot rust komen? Ga dan niet zelf aan het “dokteren” maar schakel hulp in om de situatie goed te analyseren en onder deskundige begeleiding zonodig meer maatregelen te nemen.

Stress beinvloedt niet alleen het mentale, maar op den duur ook het lichamelijke welzijn van je hond en moet je daarom zeer zeker serieus nemen! Ook als je zelf niet direct de bron van de stress kunt identificeren…

Dit artikel is geschreven door Monique Bladder, hondengedrag-specialist. Overname van dit artikel is alleen toegestaan met toestemming van de auteur. Delen via sociale media wordt op prijs gesteld. 

– Behavior Problems Dogs&Cats
– Stress bij honden (Martina Nagel)